Istota żeglarstwa polega na umiejętnym prowadzeniu jednostek pływających, które napędza ruch powietrza, czyli wiatr.
Szczególnie żeglarstwo rekreacyjne popularne jest wśród ludzi, którzy wiedzą jak można atrakcyjnie na wodzie spędzać wolny czas. Żeglarstwo traktowane jest przez nich jako forma hobby. Ludzie zmęczeni trudami dnia codziennego, chcą odpocząć na jachtach w otoczeniu natury. To ona ich uspakaja, przynosi radość i zadowolenie. Żeglarstwo takie polega na swobodnej rekreacji, zwiedzaniu pięknych okolicznych krajobrazów, a także zdobywaniu i utrwalaniu umiejętności żeglarskich. Widok pływających jachtów zadziwi każdego. Kto raz dozna przygody z żeglarstwem, zawsze chętnie do tego powraca. Żeglarz, to człowiek który umie miłować przyrodę, nieść pomoc osobom potrzebującym oraz przestrzega normy i zwyczaje obowiązujące w żeglarstwie.
Żeglarstwo, można uprawiać przez całe życie. Jeżeli ktoś dopiero rozpoczyna przygodę z żeglarstwem, warto by to robił pod okiem osoby doświadczonej, która posiada odpowiednie kwalifikacje. Kwalifikacje są niezbędne, jak również niezbędne są reguły i wymogi bezpieczeństwa. Dlatego żeglarz powinien być zawsze opanowany, nawet w bardzo trudnych warunkach. W szczególny sposób wyróżniony jest sternik łodzi żaglowej, to już tradycja! Cała załoga podporządkowana jest sternikowi. Pełni on odpowiedzialną funkcję, jako dowódca. To on podczas rejsu odpowiada za jacht i załogę.
Prawdziwy żeglarz powinien znać reguły i zwyczaje obowiązujące w żeglarstwie oraz zasadę fair play. Powinien nieść pomoc słabszym i tym, którzy znajdują się w niebezpieczeństwie. Załoga jachtu powinna umieć zachowywać się kulturalnie zarówno na lądzie jak i na wodzie. Osoba, która nie przestrzega norm i zwyczajów, nigdy nie będzie uważana za dobrego żeglarza.
Kulturalny żeglarz nie powinien prowadzić jachtu po spożyciu alkoholu! To stawia go w złym świetle, szczególnie w oczach innych.